WU XING QIGONG OPLEIDING – EERSTE BLOK – KENNISMAKING MET QIGONG

KTNO-ID: K12060

Deel 1: Dao & Daoïsme

Het besef dat we als mens voortkomen uit de yin kracht van de aarde en de yang kracht van de hemel, dat we één zijn met alles om ons heen en dat alles uit grenzeloze levensenergie (qi) bestaat, vormt de kernboodschap van het Daoïsme. Door eeuwenlang het leven en de natuur nauwkeurig te bestuderen, hebben de Chinezen ontdekt dat voor alles in de wereld dezelfde wetten gelden en dat alles met alles samenhangt. Deze levensfilosofie vormt het fundament waarop de Chinese geneeskunde en de daarbij behorende bewegingsleer Qigong is gebouwd.

Volgens de Daoïsten gedijt de mens het best als hij in harmonie leeft met het universum en de natuur. In de ‘Dao de Jing’ (of Tao te Ching), het boek der wijsheid van de Daoïsten, worden in 81 verzen aanwijzingen gegeven hoe dit bereikt kan worden. Dit staat er bijvoorbeeld in de zevende vers:

De hemel is eeuwig – de aarde is duurzaam. Waarom duren hemel en aarde eeuwig?
Zij leven niet alleen voor zichzelf. Dat is het geheim van hun duurzaamheid.

Deel 2: Kennismaking met Dyenne Borst

In het tweede deel van deze les maak je persoonlijk kennis met Dyenne Borst, schrijfster van het boek ‘Het Paradijs van Lao Tse‘. De Tao Teaching (Dao en Tao is hetzelfde) van Dyenne maakt onderdeel uit van de opleiding en vindt buiten de lesdagen om plaats in negen online sessies van een uur. Dyenne neemt je dan mee op reis door het landschap van de Dao. Aan de hand van haar boek en de 81 levenslessen van Lao Tse leer je meer over Dao en het Daoïsme en hoe je de wijsheden uit de Dao de Jing in het dagelijks leven kunt toepassen. Haar boek krijg je te leen mee.

Tijdens dit deel van de les bespreken we in groepsverband 1 of 2 verzen uit de Dao de Jing.

Aan het einde van deze les heb je kennis gemaakt met en opgedaan over:

• het Daoïsme;
• de Dao de Jing;
• Dyenne Borst – auteur ‘Het Paradijs van Lao Tse’ en Tao Teacher.
• 2 Qigongseries (welke je m.b.v. video’s thuis ook verder oefent).

Deel 1: De Chinese Vijf Elementenleer

We kennen hier in het westen inmiddels allemaal wel het van oorsprong oosterse Yin-Yang symbool met de zwarte druppel die naadloos overgaat in de witte druppel en andersom. Dat het tegenovergestelde krachten voorstellen, is ons ook bekend: mannelijk v. vrouwelijk, warm  v. koud, hoog  v. laag, zon v. maan, enz. Minder bekend is echter dat Yin-Yang haar oorsprong vindt in de Tao, oftewel het naamloze of de vormloze vorm en dat zij vervolgens hemel, aarde en mens voortbrengt, die op hun beurt vorm geven aan al het vormloze, ook wel de ‘tienduizend dingen’ genoemd.

Deze samenhang tussen Tao, Yin-Yang en Qi is het fundament waarop later de Chinese vijf elementen theorie is gebouwd. De Chinese geneeskunde en bewegingsleren zoals Qigong en Tai Chi zijn op hun beurt weer op deze theorie gebaseerd, waarin alles wat zich voordoet in de natuur en de mens onder te brengen is in vijf fasen: hout, vuur, aarde, metaal en water. Seizoenen, delen van de dag, organen, smaken, kleuren, emoties, klanken, enz. zijn te verdelen over deze vijf elementen en worden associaties genoemd.

Deel 2: Leven in het ritme van de seizoenen

Nu we in een tijd leven dat we 24 uur per dag licht tot onze beschikking hebben en 12 maanden per jaar warmte kunnen genereren, zijn we het bewustzijn verloren van de invloeden die de seizoenen op ons lichaam en geest hebben. Zij werken uiteraard nog steeds op ons in, maar we slaan er geen acht meer op. We zijn het zo gewend geraakt om dwars door alle jaargetijden heen met dezelfde mate van energie en kracht van de het ene idee of doel naar het andere te gaan, dat we niet doorhebben dat we daardoor uit balans raken.

Al eeuwen geleden bestudeerden de Chinezen de natuur en het dierenrijk om af te lezen hoe je als mens het best zou kunnen leven als het aankomt op het bewaren, beheersen en aanvullen van je energievoorraad. Aan de hand van de kennis die ze daarmee opdeden is de Chinese vijf elemententheorie ontstaan waarbij bepaalde ritmes van het menselijk leven worden gekoppeld aan patronen in de natuur. Het in balans brengen en houden van onze menselijke ritmes en de natuurlijke patronen om ons heen vormen het middelpunt van deze workshop.

Aan het einde van deze les heb je kennis gemaakt met en opgedaan over:

• Tao, Yin-Yang, Hemel-Aarde-Qi en de tienduizend dingen;
• de Chinese vijf elementen theorie en een aantal bijbehorende associaties;
• de specifieke energieën van elk seizoen en de daaraan gekoppelde orgaanparen;
• hoe je jouw leven in harmonie met de energie van de seizoenen kunt brengen;
• 3 Qigongseries (welke je m.b.v. video’s thuis ook verder oefent).

Deel 1: Meridiaanleer

Het menselijk lichaam bestaat uit een groot aantal netwerken, waarvan het bloedvatenstelsel, het zenuwstelsel en het lymfevatenstelsel  over het algemeen wel bekend zijn. Minder bekend, is het lichaamsnetwerk van meridianen, onzichtbare en ontastbare energiekanalen die levensenergie, oftewel qi , door het lichaam transporteren. Als qi vrij door de meridianen stroomt, worden onze cellen gevoed en voelen we ons gezond. Wordt het geblokkeerd of stroomt het de verkeerde kant op, dan ervaren we klachten.

Een goede doorstroming van de qi in de meridianen is dus belangrijk om je fit en vitaal te voelen. Je kunt de qistroom stimuleren door o.a. regelmatig de meridianen te rekken en te strekken, bijvoorbeeld met Qigong. Het visualiseren van een vrije stroom van qi door het lichaam kan al voldoende zijn om blokkades in de kanalen op te heffen en een verbetering in de doorstroming te geven. Verder zijn een diepe ademhaling, het eten van energierijke voeding en het vermijden van chronische stress voorwaarden voor een qi-rijk leven.

Deel 2: Daoyin/Acupressuur

De oorsprong van Qigong ligt in de eeuwenoude Chinese bewegingsleer Daoyin. Letterlijk betekent daoyin  “geleiden en strekken”, waarbij geleiden verwijst naar het via de aandacht leiden van qi in het lichaam en strekken naar het strekken van romp en ledematen. Qigong onderscheidt zich van Daoyin door de meer vloeiende bewegingen, en dat het vooral staand wordt gedaan. Doel van beide bewegingsleren is dezelfde, namelijk: fysieke innerlijke kanalen (meridianen) openen, energie vrij door het lichaam laten stromen, ondersteuning bij een genezingsproces en een groter gevoel van welbevinden en een geest die meer open staat. Ze vullen elkaar dus naadloos aan.

De toevoeging van acupressuur, waarbij druk wordt uitgeoefend op meridiaanpunten die vlak onder de huid liggen, is te danken aan Japanse masseurs die Daoyin vanuit China mee naar huis namen. Het behandelen van deze acupunten stimuleert de qistroom en is een mooie aanvulling op de bewegingen van Daoyin. Deze Japanse stijl heet Do-In, maar wordt ook wel Tao yoga genoemd.

Deel 1: Shen- en Ko-cyclus

Wanneer bepaalde lichamelijke of fysieke klachten opdoemen, dan is er volgens de Chinese Geneeskunde sprake van een disbalans in een bepaalde meridiaan (of meerdere) vanwege ofwel een tekort ofwel een overschot aan qi. Bij een tekort aan qi wordt de Shen-cyclus – ofwel de voedende cyclus – gebruikt om weer balans in de meridianen te brengen. Is er sprake van een overschot aan qi, dan wordt balans met behulp van de Ko-cylcus – ofwel de controlerende cyclus – in de qi-stroom van de meridianen gebracht.

Wanneer de qi-stroom in de meridianen in balans is, dan zijn de voedende en controlerende krachten overal precies even sterk. Hierdoor blijft het evenwicht in de meridianen en organen behouden. Zijn één of meerdere meridianen uit balans, dan treedt er eerst ongemak op, daarna symptomen van een ziekte en als er nog steeds geen balans in het meridianenstelsel wordt gebracht, mondt de disbalans uit in (chronische) ziekte.

Deel 2: de Orgaanklok

De twaalf hoofdmeridianen, ook wel energiebanen genoemd, die zich in ons lichaam bevinden dragen ieder zorg voor het energiepeil van een bepaald orgaan. Zo ziet de Hartmeridiaan erop toe dat de energie van het Hart in balans blijft, de Niermeridiaan dat de energie van de Nieren in evenwicht blijft, de Levermeridiaan dat de energie van de Lever in harmonie blijft, enz. Samen vormen deze hoofdmeridianen ook een keten, waarin de ene meridiaan met de ander verbonden is en energie doorgeeft.

Dit doorgeven van energie gebeurt aan de hand van een cyclus van vierentwintig uur, waarbij iedere meridiaan gedurende twee vaste uren van een dag ten opzichte van de anderen meer actief is. Deze cyclus wordt ook wel de Chinese Orgaanklok of Qi-kringloop genoemd. Wie zich bewust is van dit ritme van de orgaanenergieën en zijn dagindeling en leefwijze ernaar aanpast, zal merken dat zowel lichaam als geest optimaal tot hun recht komen en er efficiënter wordt omgesprongen met de aanwezige levensenergie.

Deel 1: de drie schatten

De Taoïsten erkennen drie primaire krachten die in het universum werkzaam zijn: de kracht van de aarde (Jing), de kracht van de hemel (Qi) en de kracht van de kosmos (Shen). Deze drie krachten worden ook wel ‘De drie schatten’ genoemd. In de mens komen deze drie schatten tot uiting via het fysieke lichaam, het energetische lichaam en het spirituele lichaam. In het Taoïsme wordt de mens dan ook beschouwd als microkosmos; een weerspiegeling van het Universum, maar dan in het klein.

In Qigong wordt deze filosofie tot uiting gebracht in het bewaren, verzamelen en cultiveren van Qi in de drie dantian. Dit zijn energiecentra die zich resp. in de buikholte, borstholte en schedelholte bevinden. Tijdens de oefeningen zoeken we bewust de uitwisseling met de energie om ons heen op met als doel om balans te vinden tussen yang (de hemelse energie) en yin (de aardse energie) in ons lichaam en geest.

Deel 2: Xiu Yang

Heel simpel gezegd betekent Xiu Yang dat je de zorgzame tuinier wordt van je eigen levenstuin. Jij bezit net zoveel potentieel als vruchtbare grond, maar de mate van zorg die jij als ‘levenstuinier’ aan je innerlijke leven geeft, bepaalt welke eigenschappen en kwaliteiten er op die vruchtbare aarde tot groei en bloei mogen komen. Het onderhouden en cultiveren van je innerlijke leven, dàt is Xiu Yang.

De kracht van Xiu Yang ligt in het besef dat duurzaam geluk afhankelijk is van de manier waarop wij ons van binnenuit verhouden tot ons lichaam, onze geest, ons hart en de wereld. Door onszelf op deze vier vlakken liefdevol te observeren en datgene wat daarin opkomt bewust te doorvoelen, kunnen we waar nodig balans en harmonie in onze gedachten en emoties brengen. De positieve verschuiving die daardoor plaatsvindt in onze binnenwereld, wordt uitgedrukt in ons handel en wandel en ook weerspiegeld in dat wat van buitenaf naar ons toekomt.

Deze les is geïnspireerd op het boek Xiu Yang van Mimi Kuo-Deemer.